Шаман тез вафот этди. Энда гўёки унинг қизи отасининг ўрнига даъво қилмоқда!
Ким шаман бўлади?
Ҳиндуларнинг Кикимуто қабиласида оқиллиги туфайли Катта қошқин (череп), номи билан машҳур бўлган шаман яшаган. Орадан йиллар ўтиб, руҳлар уни аждодлари олдига чақирди. Ўлмасидан олдин Катта қошқон ўзига ворис танламоқчи бўлди, аммо ўрнига кимни шаман қилиб қолдиришни билмади.
Унинг уч ўғли ва битта қизи бор эди – чиройли қиз эса дарҳол четга чиқарилди, чунки Кикимуто қабиласида бу ҳеч қачон бўлмаган! Шаман қилиб эркакни тайинлаш керак эди…
Аҳмоқ ва ҳаворанг
Катта қошқиннинг биринчи ўғли Буйвол деб аталган. У жуда бақувват эди, аммо эшакдай аҳмоқ, ўжар ва ҳеҷалсиз эди. Буйвол оғир ишларни осонгина бажарар эди, аммо шаманнинг вориси бўлишга умуман тўғри келмасди.
Катта қошқиннинг иккинчи ўғли Тез қуён деб аталарди. Ушбу номни у аёлларга бўлган ҳаддан ташқари қизиқиши учун олган. Аслида, унинг Тез қуёнданд бошқа ҳеч нарса қизниқтирмасди, фақат янги ошиқани выигвамде ёлғиз қолдириш эмас. Катта қошқин уни жуда енгилфикрли деб билдир, ва унда келажакдаги шаманни кўрмасди.
Руҳлар уни ёқтирмасди
Катта қошқиннинг учинчи ўғли, Орли кўз деб аталган, камондан жуда яхши отишни биларди. У беш юз қадамда шернинг кўзига отиб тегиш мумкин эди! Шу билан бирга, усто камонагуз ақлли эди.
Афсуски, руҳлар қандайдир сабабга кўра, Орли кўз билан гаплашишни рад этарди. Отаси уни шаман қилар энди, аммо юқори кучлар унга қарши эди.
Аёл-шаман — бу тўлиқ бўлмас…
Шундай қилиб Катта қошқин вафот этди, ва ворис қолдирмадӣ. Қўмондон унинг ўғилларини яхши билар эді, ва уни нима учун танламаслигига тушунар эді. Катта қошқиннинг ягона лойиқ вориси Ясна юлдуз номи билан аталган унинг қизидир.
У, билишиламан, рози эди ва қўмондонга уни шаман қилишни сўради, бирок у шунчаки уларни қабул қилиб ва Кикимуто қабиласи хроник алоҳида эмас, балки мағрурият дунёсига эмансипацияни келтирган киши сифатида киришни қўймаса. Шунга қарамасдан, у аниқ бир фактни тушунган: Ясна юлдуз садақ еттинжи танлов бўлар эди…
Мен саноқдан ўтмоқчиман!
Қўмондон қизни шаман қилишга руҳларнинг дуосини олган бўлса қўйиб берарди. Ясна юлдуз Волямлаштари водийсига ритуал қилиш учун кетиш керак эди, қачонки толло юлдиз баланд очилади. Агар руҳлар уни лойиқ деб тан олсалар, қўмондон уларнинг иродасига қарши чиқмас эди.
Шу куни Ясна юлдуз Волямлаштари водийсига йўлланди, ва акаларга тил чиқди. Буйвол ҳеч нарса тушунмади, Тез қуённинг эса — фарқи йўқ — у вофидани қўмондоннинг қизи янги вигвамга киришга қанчалик қизиқарлиқ эди, ёшли кўз эса руҳлар унга эътибор қўймагани учун афсуслади.
Толло юлдизнинг сеҳрлари
Ясна юлдуз Волямлаштари водийсида қурилган тошдин қурғунга етиб борди ва ритуални ўтказиб, кулда белгилари чизиб, муқаддас ўсимликларни қўяптди ва ҳайволаримни сеҳрли барглар билан чизди, холос аёлларга унинг Кикимуто ичида жуда қатъий қарши чиқар эди.
Толло юлдуз очилди ва руҳлар Ясна юлдузнинг бир қисмини ўзларининг кучларини улашишди, ва бу вақтчида у аллақачон тарзли бир бўлишди. Юқори кучлар аёлни шаман қилишдан яқин эмас ва унга ишлар билан шартнома қилишга рози эдилар.
Эмансипациянинг мўъжизалари
Хўш, Катта қошқиннинг қувончли қизи ўзининг қабиласига қайтишни тезлаштирди. Йўлда у сеҳрлар билан айиқ ва шернинг қулоғига қилиб олиб, барг ва тумарларни буғлаб, уни бир жойдан билиб қолган дуоғарни шикоят қилди. Гўёки руҳларнинг кучлари ярамоқда эди!
Қўмондон ёввойи ваҳший ҳайвонларни кўрганида улар жумшоқ уй ҳайвонлари каби ҳаво кийиб бўлганликлари билинган, шундай бўлса, руҳларнинг иродаси қандай эканлигини дархол тушунган. Қолганларга ҳам равшан ҳақиқатни кутиб ўтирмаган. Ҳозирча, илк аёл-шаман пайдо бўлибди ва ҳиндулар хроникаларда бу даврнинг зарарини бошлаб берди.